Gmina Liszki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020 (RPO WM) realizuje następujące projekty:
Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020 (RPO WM)
Stowarzyszenie Metropolia Krakowska
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego jest jednostką, która w obecnym okresie programowania nadzoruje wdrażanie i rozliczanie środków unijnych. Małopolska otrzyma prawie 2,9 mln euro na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego (RPO WM), co daje jej drugie miejsce w zestawieniu środków unijnych w poszczególnych regionach.
Stowarzyszenie Metropolia Krakowska zostało powołane w 2014 roku. Celem działalności Stowarzyszenia jest wspieranie idei samorządu terytorialnego oraz reprezentowanie i obrona wspólnych interesów jednostek samorządu terytorialnego wchodzących w skład Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Krakowa w realizacji zadań wykonywanych przez Związek ZIT.
(źródło: http://metropoliakrakowska.pl/zit)
Miejski Obszar Funkcjonalny Krakowa tworzą następujące gminy: Gmina Miejska Kraków oraz Gminy ościenne, czyli: Biskupice, Czernichów, Igołomia- Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Niepołomice, Skawina, Świątniki Górne, Wieliczka, Wielka Wieś, Zabierzów, oraz Zielonki. Gminy te, poprzez wspólną platformę współpracy, którą tworzy Stowarzyszenie Metropolia Krakowska, realizują inwestycje o znaczeniu strategicznym w sposób powiązany ze sobą, w obszarze funkcjonalnym dzieląc się doświadczeniem.
ZINTEGROWANE INWESTYCJE TERYTORIALNE (ZIT)
ZIT to narzędzie polityki rozwoju Unii Europejskiej na lata 2014-2020, przy pomocy którego miasto metropolitalne i przylegające do niego gminy mogą realizować wspólne projekty dofinasowane z Funduszy Europejskich. Gminy chcące realizować ZIT są zobligowane do zawiązania partnerstwa (np. stowarzyszenia, związku międzygminnego), które ma zapewnić koordynowanie polityk rozwoju oraz realizację działań prowadzących do budowy silnego ośrodka metropolitalnego. Warunkiem realizacji ZIT jest wypracowanie przez współpracujące gminy wspólnej Strategii, w której znajdują się m.in. najważniejsze cele rozwojowe obszaru metropolitalnego oraz projekty planowane do realizacji.
Ideą ZIT jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania potencjałów samorządów i wspólnego rozwiązywania problemów, dlatego dofinansowane projekty nie mogą być oderwanymi od siebie, punktowymi inwestycjami.
Ważnym celem funkcjonowania ZIT jest również rozwijanie współpracy między gminami.
Stowarzyszenie Metropolia Krakowska powstało 27 marca 2014r. Swoim zasięgiem obejmuje miasto Kraków, jako ośrodek metropolitalny, oraz jego obszar funkcjonalny czyli 14 gmin: Michałowice, Zielonki, Wielka Wieś, Zabierzów, Liszki, Czernichów, Skawina, Mogilany, Świątniki Górne, Wieliczka, Biskupice, Niepołomice, Igołomia-Wawrzeńczyce oraz Kocmyrzów-Luborzyca (10 gmin wiejskich i 4 gminy miejsko-wiejskie). Gminy te łączą z Krakowem intensywne powiązania funkcjonalne.
Statutowym celem Stowarzyszenia jest wspieranie idei samorządu terytorialnego w Polsce, reprezentowanie wspólnych interesów gmin, wchodzących w skład Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego oraz wspieranie wszelkiego rodzaju inicjatyw, w zakresie poprawy stanu środowiska, realizacji polityki zrównoważonego rozwoju oraz zintegrowanego aglomeracyjnego transportu zbiorowego. Aktualnie gminy współpracują intensywnie w zakresie:
Rozwoju infrastruktury rowerowej na terenie Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego
link do dokumentu: http://metropoliakrakowska.pl/dokumenty/koncepcja-rozwoju-systemu-rowerowego
Uchwała w sprawie działań na rzecz rozwoju infrastruktury rowerowej na terenie Krakowskiego Obszaru Funkcjonalnego: https://drive.google.com/file/d/1ahTAFtilxFOUpnsM61LDD3LCDSzfB2dZ/view?usp=sharing
Zintegrowanego transportu zbiorowego
link do dokumentu: http://metropoliakrakowska.pl/dokumenty/koncepcja-integracji-systemow-transportowych-krof
Uchwała w sprawie określenia dziedziny współpracy metropolitalnej - zintegrowany transport zbiorowy: https://drive.google.com/file/d/1m6zuMX7H7lZgz17eGlVIRTu8p3HD5ZcE/view?usp=sharing
Poprawy jakości powietrza
Uchwała w sprawie określenia dziedziny współpracy metropolitalnej - poprawa jakości powietrza: https://drive.google.com/file/d/1J7flzppOrGygzSU48ql07xG-NuX3pmNq/view?usp=sharing
INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA
Stowarzyszenie pełni rolę Instytucji Pośredniczącej, funkcjonującej w ramach struktury wdrażania funduszy europejskich na terenie Małopolski. Stowarzyszeniu zostały powierzone zadania związane z realizacją Strategii Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (Strategia ZIT: http://metropoliakrakowska.pl/zit/strategia ) w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014 – 2020 (RPO WM). Środki na realizację Strategii ZIT w wysokości 236 mln € pochodzą z RPO WM. Ponadto Gminy realizujące ZIT ubiegają się o dedykowane środki w wysokości 158 mln € na projekty z zakresu zrównoważonej mobilności oraz poprawy jakości powietrza z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.
Projekty Strategii ZIT realizowane w trybie POZAKONKURSOWYM
Tryb może zostać zastosowany do wyboru projektów, których wnioskodawcami, ze względu na charakter lub cel projektu, mogą być jedynie podmioty jednoznacznie określone przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu. W trybie pozakonkursowym mogą być wybierane wyłącznie projekty o strategicznym znaczeniu dla społeczno-gospodarczego rozwoju kraju, regionu lub obszaru objętego realizacją Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) lub projekty dotyczące realizacji zadań publicznych. Poniżej zaprezentowano obszary tematyczne w których realizowane są projekty w trybie pozakonkursowym
3. PRZEDSIĘBIORCZA MAŁOPOLSKA
dla Poddziałania 3.1.1 – STREFY AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ – ZIT.
W ramach poddziałania wsparciem objęte są projekty z zakresu tworzenia nowych i rozbudowy istniejących stref aktywności gospodarczej o przeznaczeniu przemysłowym i usługowym (SAG). Inwestycje obejmują kompleksowe uzbrojenie lub dozbrojenie terenów inwestycyjnych, w tym m.in. tworzenie na ich terenie wewnętrznych układów komunikacyjnych, tj. drogi, chodniki, ścieżki rowerowe czy parkingi oraz wyposażenie w niezbędną infrastrukturę.
Na obszarze objętym działaniem Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych realizowane są 4 projekty służące rozwojowi terenów inwestycyjnych, zlokalizowane w gminach: Kraków, Liszki, Skawina i Wieliczka. Celem projektów jest wzmocnienie i ułatwienie dostępu dla inwestorów do nowych atrakcyjnych terenów o łącznej wielkości ok. 100 ha. Z przygotowanych terenów inwestycyjnych skorzysta w przyszłości ponad 70 przedsiębiorstw.
4. REGIONALNA POLITYKA ENERGETYCZNA
• dla Poddziałania 4.3.1 – KOMPLEKSOWA MODERNIZACJA ENERGETYCZNA BUDYNKÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ – ZIT.
W ramach poddziałania wspierane są inwestycje w zakresie głębokiej modernizacji energetycznej budynków użyteczności publicznej wraz z wymianą źródeł ciepła, w tym z możliwością zastosowania odnawialnych źródeł energii. Działania te mają na celu stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju w regionie, uwzględniającego aspekty nowoczesnego sektora energetycznego, zapewniającego bezpieczeństwo energetyczne mieszkańców regionu oraz poprawę jakości ich życia, z poszanowaniem zasad ochrony środowiska.
Głównym celem projektów realizowanych w ramach poddziałania 4.3.1 jest zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego budynków użyteczności publicznej. Wysokość osiąganych oszczędności w zużyciu energii uzależniona jest od modernizowanego budynku i może wahać się od 25% do nawet 80%, co pozwala na oszczędność wydatków na utrzymanie budynku średnio od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych w skali roku. Do 2021 w ramach poddziałania planuje się modernizację ponad stu budynków użyteczności publicznej z terenu 12 gmin należących do Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.
• dla Poddziałania 4.4.1 – OBNIŻENIE POZIOMU NISKIEJ EMISJI – ZIT.
dla Poddziałania 4.4.1 – OBNIŻENIE POZIOMU NISKIEJ EMISJI – ZIT.
Celem działania jest poprawa jakości powietrza, poprzez wymianę starych kotłów, pieców i urządzeń grzewczych na paliwa stałe w gospodarstwach domowych. W ramach poddziałania można otrzymać dofinansowanie na instalację nowego źródła ciepła spalającego biomasę lub wykorzystującego paliwa gazowe oraz na przyłączenie do sieci ciepłowniczej.
W ramach tego działania, we wszystkich gminach Metropolii Krakowskiej, realizowanych jest w sumie 30 projektów, które obejmą wymianę ponad 6,5 tys. starych pieców. Dodatkowo, w ramach projektów, realizowanych jest szereg działań informacyjno-edukacyjnych służących podnoszeniu świadomości ekologicznej mieszkańców.
• dla Poddziałania 4.5.1 – NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI – ZIT.
Dofinansowaniem objęte są przedsięwzięcia ukierunkowane na wzmacnianie systemów transportu aglomeracyjnego, w tym transportu zbiorowego na obszarze objętym strategią ZIT (zakup taboru autobusowego, węzły przesiadkowe, parkingi typu park&ride, ścieżki rowerowe).
Wsparcie w zakresie poddziałania realizowane jest w 10 gminach KrOF w których powstanie 39 parkingów typu Parkuj i Jedź (P+R) na 3 249 miejsc. Drogi dla rowerów i ciągi pieszo-rowerowe zostaną wybudowane również w 10 gminach, a ich łączna długość będzie wynosiła 103,80 km. Ponadto zostanie zakupionych 197 ekologicznych, niskoemisyjnych autobusów obsługujących linie miejskie i aglomeracyjne oraz wybudowanych zostanie 30 węzłów przesiadkowych w 9 gminach. Ze środków poddziałania powstanie także 47 parkingów dla rowerów na 1 158 miejsc.
5. OCHRONA ŚRODOWISKA
• dla poddziałania 5.2.1 – GOSPODARKA ODPADAMI – ZIT.
W pierwszej kolejności interwencja wspiera powstawanie gminnych punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, jako jednego z elementów systemu gospodarki odpadami. Dodatkowo wsparcie otrzymają projekty dotyczące usuwania i unieszkodliwiania azbestu.
Projekty w zakresie poddziałania w ramach ZIT obejmują budowę 6 Punktów Selektywnego Zbioru Odpadów Komunalnych w gminach Biskupice, Wieliczka, Kocmyrzów-Luborzyca, Niepołomice i Michałowice oraz usuwanie azbestu w 1496 obiektach w gminach: Czernichów, Gmina Kocmyrzów-Luborzyca, Kraków, Liszki, a także rozbudowę linii technologicznej sortowni odpadów realizowaną przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania Sp. z o.o. w Krakowie.
• dla poddziałania 5.3.1 – GOSPODARKA WODNO – KANALIZACYJNA – ZIT.
W ramach poddziałania wspierana jest budowa/rozbudowa/przebudowa infrastruktury komunalnej zapewniającej odprowadzanie i efektywne oczyszczanie ścieków.
W formule ZIT realizowane są projekty z zakresu budowy kanalizacji w gminach Mogilany, Wielka Wieś, Igołomia-Wawrzeńczyce oraz Świątniki Górne, a ich łączna długość będzie wynosiła 39 km. Przewiduje się, że z ulepszonego oczyszczania ścieków będzie korzystało 7 152 osób..
7. INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA
dla Poddziałania 7.1.2 – DROGI SUBREGIONALNE – ZIT.
W ramach poddziałania realizowane są przedsięwzięcia z zakresu rozwoju infrastruktury dróg o znaczeniu subregionalnym, tj. dróg zaliczanych do klasy powiatowych lub gminnych, które prowadzą do węzłów sieci TEN-T (Transeuropejskiej Sieci Transportowej) albo istniejących lub nowych terenów inwestycyjnych.
W ramach projektów ZIT w 6 gminach KrOF zostanie wybudowanych i przebudowanych ok. 30km dróg lokalnych, które łączą gminy z Krakowem lub stanowią dojazd do stref gospodarczych.
12. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA
dla Poddziałania 12.1.4 – INFRASTRUKTURA OCHRONY ZDROWIA O ZNACZENIU SUBREGIONALNYM – ZIT.
Ze środków poddziałania wsparcie otrzymują inwestycje polegające na przebudowie i modernizacji obiektów infrastruktury ochrony zdrowia oraz wyposażenie ich w sprzęt medyczny, dostosowany do potrzeb użytkowników, w tym osób starszych i niepełnosprawnych.
W ramach Strategii ZIT projekty realizują dwie jednostki: Specjalistyczny Szpital im. Stefana Żeromskiego SP ZOZ w Krakowie oraz Szpital Miejski Specjalistyczny im. Gabriela Narutowicza w Krakowie. Szacuje się, że liczba pacjentów, która skorzysta z ulepszonych usług zdrowotnych sięgnie ponad 1 mln osób, natomiast nakłady na zakup specjalistycznej aparatury medycznej przekroczą 17 mln zł.
Dzięki dofinansowaniu, Szpital im. Żeromskiego zyska m.in. nowoczesne aparaty do USG, centralę kardiomonitorów, respirator stacjonarny, aparat do wykonywania ciągłych terapii nerkozastępczych, analizator parametrów krytycznych, aparat do znieczulenia ogólnego, system do kontrolowanej hipotermii, aparaty KTG. Szpital Specjalistyczny im. Narutowicza wzbogaci się o nowoczesny kompleks bloków operacyjnych, w skład, których wejdzie 6 sal operacyjnych oraz pomieszczenia towarzyszące, wyposażone w nowoczesną aparaturę i sprzęt medyczny.
Projekty Strategii ZIT realizowane w trybie konkursowym
Tryb, w którym wniosek o dofinansowanie projektu jest składany w ramach konkursu organizowanego i przeprowadzanego przez instytucję organizującą konkurs (IOK). Konkurs jest postępowaniem służącym wybraniu do dofinansowania projektów, które spełniły kryteria wyboru projektów.
W ramach ZIT w RPO WM przewidziano tryb konkursowy dla projektów realizujących cele osi priorytetowych:
9. Region spójny społecznie dla Poddziałania 9.2.2 – USŁUGI OPIEKUŃCZE ORAZ INTERWENCJA KRYZYSOWA – ZIT.
W zakresie Poddziałania przewiduje się realizację inicjatyw zwiększających dostępność oraz jakość usług kierowanych do osób niesamodzielnych oraz ich opiekunów, a także działań mających na celu zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla osób i rodzin dotkniętych kryzysem.
Wsparcie będzie udzielone placówkom, zapewniającym dzienną opiekę i aktywizację osób niesamodzielnych. W ramach poddziałania powstaną trzy Centra Wsparcia Opiekunów, a do końca 2018 roku w Strategii ZIT zaplanowano objęcie wsparciem 890 osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.
W ramach projektów zaplanowano wsparcie 441 miejsc świadczenia usług społecznych w których opieką zostanie objętych blisko 2 tys. osób.
10. WIEDZA I KOMPETENCJE
• dla Poddziałania 10.1.1 – WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE – ZIT.
Wsparcie dotyczyć może m.in. modernizacji/ dostosowania pomieszczeń, wyposażenia/doposażenia w niezbędny sprzęt, zabawki, pomoce edukacyjnie itp., wydatków związanych z funkcjonowaniem miejsc przedszkolnych czy organizacji zajęć dodatkowych.
Dofinansowywane będą projekty mające na celu tworzenie nowych miejsc przedszkolnych oraz dostosowanie już istniejących do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami. Ponadto, środki przeznaczone zostaną na rozszerzenie oferty zajęć dodatkowych zwiększających szanse edukacyjne, w tym oferty dostosowanej do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami. Realizowane projekty mają skutkować utworzeniem blisko 1,5 tys. miejsc wychowania przedszkolnego oraz objęciem dodatkowymi zajęciami niemal 2 tys. dzieci.
• dla Poddziałania 10.2.1 – KSZTAŁCENIE ZAWODOWE UCZNIÓW – ZIT.
Wsparcie obejmuje rozwój oferty szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe w szczególności poprzez wyposażenie/doposażenie w nowoczesny sprzęt i materiały dydaktyczne, staże dla uczniów, elementy doradztwa edukacyjno-zawodowego, wzmocnienie współpracy szkół zawodowych ze szkołami wyższymi, dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze.
W zakresie podziałania dofinansowanie można otrzymać na tworzenie oraz rozwój Centrów Kompetencji Zawodowych (CKZ) oraz rozwijanie oferty szkół i placówek prowadzących kształcenie zawodowe.
W ramach realizacji projektów dodatkowe kwalifikacje uzyska ponad 3 tys. osób. Nowe wyposażenie pojawi się w 44 szkołach i placówkach kształcenia zawodowego.
Budżet Strategii ZIT
W ramach w/w poddziałań realizowanych jest łącznie 139 projektów w następujących obszarach:
tworzenie nowych terenów inwestycyjnych (19,75 mln €)
przebudowa dróg lokalnych łączących się z siecią TEN-T (10,06 mln €)
poprawa efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej (21,74 mln €),
likwidacja nieekologicznych źródeł ciepła (18,92 mln €),
inwestycje w zrównoważony transport w (P+R, tabor, ścieżki rowerowe) (117,30 mln €),
gospodarka wodno-kanalizacyjna (4,29 mln €),
gospodarka odpadami (5 mln €),
infrastruktura ochrony zdrowia (5 mln €).
Projekty społeczne objęte wsparciem dotyczą:
usług społecznych dla osób starszych i niepełnosprawnych (9,13 mln €),
wychowanie przedszkolne (10,23 mln €)
kształcenie zawodowe (15 mln €).
Cele Strategii ZIT, poza środkami z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, są wspierane także w ramach priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, w tym szczególnie Osi priorytetowej I Zmniejszenie emisyjności gospodarki oraz Osi priorytetowej VI Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach. W ramach tych osi w Strategii ZIT przewidziano możliwość dofinansowania z:
priorytetu inwestycyjnego 4.iii w zakresie modernizacji energetycznej w sektorze mieszkaniowym (spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe) – 16 327 618 € (instrument finansowy – dotacja zwrotna);
priorytetu inwestycyjnego 4.v w zakresie rozbudowy sieci ciepłowniczej – 14 292 474 € oraz dodatkowo 80 000 000 € ze względu na obecność obszarów z występowaniem ponadnormatywnego stężenia PM10. Ponadto ze środków priorytetu inwestycyjnego 4.v finansowane będą inwestycje w zakresie transportu miejskiego z alokacją 106 349 006 €.
priorytetu inwestycyjnego 4.vi w zakresie wysokosprawnej kogeneracji ciepła i energii elektrycznej – 12 754 903 €.
Zakładanym efektem projektów transportowych jest zwiększenie wykorzystania oraz wzrost jakości publicznego transportu zbiorowego m.in. przez zakup 35 niskopodłogowych tramwajów oraz budowę ponad 7 km nowych i modernizację 9 km istniejących linii tramwajowych. W przypadku projektów dotyczących sieci ciepłowniczych przewiduje się budowę ponad 100 km sieci cieplnej co przełoży się na zwiększenie wykorzystania ekologicznego ciepła sieciowego, zmniejszenia zużycia energii i poprawę stanu środowiska.
(opracowanie: Stowarzyszenie Metropolia Krakowska)